Во рамките на фестивалот АКТО, на Архитектонскиот факултет, беше премиерно проектиран документарниот филм на мултимедијалниот уметник Борис Бакал, „Витиќ танцува“, како приказ на целта или залудноста на индивидуалецот во борбата за јавно добро.
Филмот ја истакнува 20 годишната борба на станарите за обновување на Витиќевиот облакодер во Загреб, инаку ремек-дело на модернистичката архитектура, која на тој начин станала метафора на целото општество. Содржината е хипертекстуална приказна и длабоко ја истражува целта и недвосмисленоста на индивидуалното застапување за општото добро.
„Витиќ танцува“ опфаќа период од 50-тина години, а преку архивски снимки и сведоштва на поранешни и сегашни жители на Витиќевиот облакодер, архитекти, активисти и други инволвирани актери, се обидува да воспостави свест за инфраструктурата во служба на заедницата и секојдневието. Со помош на афирмативните практики на домување и кохезивната функција на архитектурата, фокусот во филмот е ставен на Витиќевиот облакодер, изграден на крајот на педесеттите години од 20 век во Загреб, како пример за имплементација на модернистичка архитектура во урбаниот пејзаж. Тоа е зградата во која се рефлектираа сите клучни општествени моменти и несогласувања. Вреден и долго запоставен споменик на културата, Витиќевиот облакодер истовремено е и показател за систематска негрижа кон социјалистичкото наследство, но и за парадоксот на поранешниот систем. Нормализацијата на клиентелизмот и корупцијата, недоволниот капацитет за домување во Загреб, систематското запоставување на јавните простори и отсуството на урбанистичко планирање се теми што се рефлектираат во филмот на Борис Бакал со облакодерот како главен протагонист.
Филмот е продуциран од мултимедијалната уметничка организација „Фрлачи на сенки“, во копродукција со Хрватската радио-телевизија, а кофинансиран е од Хрватскиот аудиовизуелен центар, Град Загреб и потпрограмата „Медиа“ како дел од програмата „Креативна Европа“.
АКТО 18, под истиот наслов „Попаметен град 3.0 – феникс или апокалипса, продолжува во сабота на 21 октомври со изложба во киното на Железничката зграда, која има цел да го демистифицира авторитативниот дискурс за закрепнување од катастрофи што се фокусира исклучиво на зградите – „тули и малтер“ – кои се само физичкиот аспект на градот.
„Фрлачите на сенки“ имаат долга историја на уметнички проекти, кои би можеле да ги наречеме „живеење со згради“, нагласувајќи го единството на згради, зборови/уметност и тела/луѓе. Потпирајќи се на претходното разбирање на архитектурата како метафора на општеството, со „Попаметен град 3.0 – феникс или апокалипса?“ „Фрлачите на сенки“ нè провоцираат со прашањата: „Како да се ангажираат луѓето и нивните заедници за време на природни катастрофи?“, „Каде да се најде солидарност за време на катастрофа?“ и „Што ако отсуствува таков човечки однос?“ Користејќи го Скопје како референтна точка, изложбата прикажува фотоколажи од градот – каков е денес и каков беше пред земјотресот, архивски филмови за периодот по земјотресот и многубројни монографии и книги за скопската „апокалипса“, како и неговиот подем како „феникс“.
